Nét Đặc Trưng Của Chim Cu Gáy Loài Chim Cu Cảnh Yêu Thích Của Người Việt
Chim cu gáy, hay còn gọi là chim cu cảnh, là một trong những loài chim được yêu thích nhất trong giới chơi chim cảnh tại Việt Nam. Với tiếng gáy trầm ấm, ngoại hình duyên dáng và tập tính dễ nuôi, chim cu gáy không chỉ mang lại giá trị giải trí mà còn gắn liền với văn hóa dân gian. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá chi tiết về nét đặc trưng của chim cu gáy, từ ngoại hình, tập tính đến cách sinh sản và nuôi dưỡng, giúp bạn hiểu rõ hơn về loài chim cu cảnh này.
Đặc Điểm Ngoại Hình Của Chim Cu Gáy
Chim cu gáy thuộc họ Bồ câu (Columbidae), với tên khoa học là *Streptopelia chinensis* (Spotted Dove). Đây là loài chim cỡ trung bình, trọng lượng khoảng 180-200g. Kích thước cụ thể như sau:
- Cánh: Đực 140-166mm, cái 140-160mm.
- Đuôi: Đực 140-170mm, cái 135-170mm.
- Chân: Đực 25-30mm, cái 21-31mm.
- Mỏ: Đực 12-20mm, cái 14-21mm.
Màu lông của chim cu gáy chủ yếu là nâu nhạt hơi tím hồng ở đầu, gáy và mặt bụng. Đỉnh đầu và hai bên phớt xám, cằm và họng trắng nhạt. Đặc trưng nổi bật là phần cổ có "cườm" – vòng lông đen chấm trắng, tạo nên vẻ ngoài đặc trưng. Lông cánh nâu đen với viền xám hẹp, lông đuôi giữa nâu sẫm dần chuyển sang đen với mút trắng. Mắt nâu đỏ, mỏ đen, chân đỏ xám. Đuôi dài, thân hình màu nâu với đốm sẫm và nhạt, giúp chúng dễ dàng hòa quyện với môi trường tự nhiên.
Phân biệt chim trống và mái khá khó khăn khi trưởng thành, nhưng chim trống thường to khỏe hơn, đầu to cục mịch, chân dài, ngực rộng, và vòng cườm sáng hơn. Chim mái có đầu nhỏ tròn hơn.
Có ba loại chim cu gáy phổ biến:
- Cu Cườm (Cu Đất): Có cườm cổ đặc trưng.
- Cu Ngói (Cu Lửa): Thân nhỏ, lông hung đỏ, cổ có vạch đen.
- Cu Xanh (Cu Rừng): Lông xanh lá, thân lớn, sống ở rừng.
Tập Tính Sinh Hoạt Của Chim Cu Cảnh
Chim cu gáy là loài định cư, thường sống ở vùng nhiệt đới từ Nam Á đến Đông Nam Á, bao gồm Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan. Tại Việt Nam, chúng phân bố rộng rãi ở miền núi, đồng bằng và ven biển, gần khu vực trồng trọt. Chúng phụ thuộc vào con người, thường xuất hiện ở làng quê và đồng ruộng.
Tập tính nổi bật là sống từng đôi (một trống một mái) theo chế độ đơn thê, rất chung thủy. Chúng đi ăn theo đàn 5-15 con, ăn chủ yếu hạt quả, hạt cỏ, nông sản như lúa, ngô, đậu, mè, và đôi khi côn trùng. Chim cu gáy có tốc độ bay nhanh nhờ thân hình thon thả, đôi cánh dài. Chúng làm tổ bằng rác, ấp trứng và chăm con giống như bồ câu.
Tuổi thọ của chim cu gáy khoảng 20 năm, và chúng được coi là loài chim "quân tử" nhờ tính cách ôn hòa, không tranh giành.
Giọng Gáy Đặc Trưng – Lý Do Chim Cu Gáy Được Yêu Thích Làm Cảnh
Tiếng gáy của chim cu gáy là nét đặc trưng nhất, mang âm hưởng trầm ấm, vang vọng. Có nhiều loại giọng gáy:
- Giọng trơn: Cú cu cu (3 tiếng đơn giản).
- Giọng một: Cúc cu cu.
- Giọng thổ: Trầm, rền như sấm (thổ sấm, thổ rền).
- Giọng kim: Cao, vang như chuông đồng.
Gáy gọi dùng để tuyên bố lãnh thổ, nghe dõng dạc. Chim cu gáy hay gáy vào sáng sớm hoặc chiều muộn, tạo cảm giác bình yên cho người nghe. Đây là lý do chúng được ưa chuộng làm chim cu cảnh, đặc biệt trong các cuộc thi giọng gáy.
Đặc Tính Sinh Sản Của Chim Cu Gáy
Chim cu gáy trưởng thành từ 5 tháng tuổi và bắt đầu sinh sản. Một cặp đẻ 8-9 lứa/năm, mỗi lứa 1-2 quả trứng. Trứng được ấp luân phiên bởi trống và mái trong 10-14 ngày. Sau khi nở, bố mẹ cho con ăn bằng cách ợ thức ăn từ diều. Chim non phát triển nhanh và có thể tự lập sau vài tuần.
Cách Nuôi Và Chăm Sóc Chim Cu Cảnh
Là loài chim cu cảnh dễ nuôi, chim cu gáy cần chuồng rộng, cao, mỗi ngăn chỉ nuôi một đôi. Thức ăn chính là hạt kê, lúa, ngô, bổ sung rau củ và nước sạch. Tắm nắng hàng ngày để khỏe mạnh, tránh bệnh. Khi nuôi từ non, dễ huấn luyện và gắn bó với chủ.
Lưu ý chọn chim khỏe: Lông mượt, mắt sáng, chân mỏ không dị dạng.
Đọc thêm: Bí quyết nuôi chim cu gáy mà bạn không nên bỏ lỡ
Kết Luận
Chim cu gáy không chỉ là loài chim cu cảnh mang lại niềm vui mà còn đại diện cho sự bình dị, chung thủy trong văn hóa Việt. Với những nét đặc trưng về ngoại hình, giọng gáy và tập tính, chúng xứng đáng là lựa chọn hàng đầu cho người yêu chim cảnh. Nếu bạn đang tìm hiểu về chim cu cảnh, hãy bắt đầu với chim cu gáy để trải nghiệm thú vui tao nhã này.